Amortyzacja – sposób naliczania kosztów zużycia środka trwałego (np. maszyny czy innego urządzenia) czy wartości niematerialnej i prawnej (np. oprogramowanie, licencja), o wartości wyższej niż 10 000,00 zł. Po prostu kupując maszynę za 100 000 zł nie od razu wrzucisz ją w całości w koszty podatkowe (a tym samym zapłacisz mniej podatku). Raczej zostanie to podzielone na miesiące i jakąś część miesięcznie będziesz mógł odliczać od podatku (sukcesywnie po trochu odliczasz wartość zakupionej maszyny). Więcej na temat amortyzacji znajdziesz w artykule „Amortyzacja w projektach UE”.
Amortyzacja bilansowa – w odróżnieniu od amortyzacji podatkowej, amortyzacja bilansowa jest ustalana przez kierownika jednostki (np. prezes lub dyrektor) w jakim czasie ma być zużywany środek trwały, bo zna branżę.
Amortyzacja podatkowa – to amortyzacja o stawkach z góry określonych w przepisach podatkowych, tj. klasyfikacji środków trwałych z aktualną stawką amortyzacji – załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jak i od osób prawnych. Więcej na ten temat znajdziesz tu.
Aparatura badawcza – to sprzęt, maszyny, urządzenia niezbędne do realizacji danych zadań w projekcie, które wchodzą w B+R. W zasadzie może to być prawie wszystko od komputerów dla pracowników laboratorium po maszyny w parku technologicznym, gdzie wykonywane są badania czy prace rozwojowe.
Audyt projektu – Audyt kosztów poniesionych w projekcie wykonywany przez firmy do tego uprawnione, tj. wykonawca musi mieć uprawnienia biegłego rewidenta lub audytora z określonym stażem. Audyt to sprawdzenie czy koszty ponoszone w projekcie i na które dostajesz dofinansowanie są zgodne zapisami umowy, a w tym z zapisami obowiązującego prawa polskiego (i wspólnotowego, jeśli dotyczy). Jeśli masz wątpliwości czym jest kontrola a czym audyt, przeczytaj artykuł „Audyt a kontrola projektu”.
Badania przemysłowe – to literalnie z rozporządzenia: badania planowane lub badania krytyczne mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności celem opracowania nowych produktów, procesów lub usług, lub też wprowadzenia znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów lub usług. Uwzględniają one tworzenie elementów składowych systemów złożonych i mogą obejmować budowę prototypów w środowisku laboratoryjnym lub w środowisku interfejsu symulującego istniejące systemy, a także linii pilotażowych, kiedy są one konieczne do badań przemysłowych, a zwłaszcza uzyskania dowodu w przypadku technologii generycznych – Rozporządzenie 651/2014, art. 2 pkt 85).
Centrum badawczo-rozwojowe – to jednostka badawcza, przedsiębiorstwo, które prowadzi prace badawcze. Status centrum badawczo-rozwojowego udziela minister właściwy czyli Minister Przedsiębiorczości i Technologii.
Deklaracja wekslowa – to nic innego jak weksel in blanco jako najbardziej powszechna forma zabezpieczenia dofinansowania. Zanim rozpoczniesz prace nad projektem i zawnioskujesz o jakiekolwiek dofinansowanie np. zaliczkę, to musisz złożyć taką deklarację (lub osoba upoważniona do reprezentacji firmy). Więcej na ten temat w artykule „Zabezpieczenie umowy o dofinansowanie w projektach UE i innych finansowanych ze środków publicznych”
Dofinansowanie – to pieniądze, które przeznaczysz na finansowanie działań w projekcie. To określony % kwoty, jaką wydajesz na te właśnie działania.
Efekt końcowy etapu – to wynik części prac projektowych – mierzalny (tzw. kwantyfikowalny), gdzie zakładasz podczas planowania, że otrzymanie go pozwoli przejść dalej w działaniach projektowych. Przejść – do kolejnego etapu. Często efekt ten nazywany jest kamieniem milowym a więc kluczowym zdarzeniem (np. otrzymanie w testach określonych parametrów działania maszyny). Dzięki nim podejmowane są dalsze decyzje lub działania naprawcze.
Efekt zachęty – to założenie UE, że każdy z projektów ze wsparciem unijnym ma być zachętą do realizacji merytorycznej projektu. Tzn. nie zaczynasz działań projektowych bez wsparcia unijnego. Jeśli np. przed złożeniem wniosku o dofinansowanie przygotowujesz halę produkcyjną do przystosowania jej na zakup środków trwałych, które kupisz w ramach projektu, to już nie jest efekt zachęty. Dlaczego? Bo już podjąłeś działania w tym temacie bez środków unijnych, stąd dofinansowanie nie jest zachętą dla Ciebie tylko stricte dofinansowaniem Twojej bieżącej działalności.
Informacja końcowa – to dokument, jaki musisz stworzyć na koniec realizacji projektu i przedstawić go w momencie rozliczenia całości projektu. Informacje na ten temat znajdziesz na stronie NCBR. (Zakończenie realizacji projektu – Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – Portal Gov.pl (www.gov.pl))
Informacja pokontrolna – to informacja zwrotna od kontrolujących, gdzie zapisane są informacje co jest nie tak a co należy w danym okresie poprawić, wyjaśnić czy uzupełnić. Jeśli masz wątpliwości czym jest w ogóle kontrola a czym audyt, przeczytaj artykuł „Audyt a kontrola projektu”.
Innowacja – to wprowadzenie czegoś nowego do działalności firmy – w zależności od tego, co to ma być – może być produktowa, marketingowa, organizacyjna i procesowa. Nie zawsze odpowiada ona sferze B+R. Definicja innowacji została zawarta w Oslo Manual. Najnowszą wersję angielską tego dokumentu znajdziesz tu na stronie OECD.
Innowacja procesowa – to wprowadzenie na poziomie organizacji nowego procesu, który dotychczas nie istniał. Cel to usprawnienie procesu sprzedaży czy zamówień, produkcji itp. Praca nad innowacją procesową polega np. na weryfikacji i automatyzacji dotychczasowego procesu.
Innowacja produktowa – to wprowadzenie ulepszeń produktu lub całkowicie nowego produktu w skali przedsiębiorstwa, regionu, kraju, Europy czy w skali międzynarodowej.
Instytucja pośrednicząca (inaczej IP) – to podmiot państwowy (publiczny), z którym podpisujesz umowę na dofinansowanie działań w projekcie, np. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości czy Narodowe Centrum Badań i Rozwoju albo chociażby Województwo.
Inteligentna specjalizacja (krajowa, czyli KIS lub regionalna, czyli RIS) – to dziedzina priorytetowa dla gospodarki Polski, w których musi znaleźć się projekt, aby mógł być finansowany z pieniędzy unijnych, np. cyberbezpieczeństwo. Więcej na temat KIS na stronie rządowej tu, a na temat regionalnych również na stronie rządowej tu.
Jednostka naukowa – to organizacja prowadząca badania i upowszechniająca wiedzę, np. instytut państwowy, jednostki Polskiej Akademii Nauk, uczelnie publiczne czy jednostka prywatna typu uczelnia wyższa itp. Lista jednostek naukowych dostępna jest na stronie nauka.gov.pl, a dokładniej tu.
Kamień milowy – to coś, czego uzyskanie jest kluczowe do podjęcia dalszych decyzji, np. zdobycie pozwolenia na budowę albo uzyskanie określonych parametrów czegoś. Bez osiągnięcia kamienia milowego (w języku branżowym „dowiezienia”) i w zasadzie ocenie co dalej, jeśli nie został „dowieziony” nie ma sensu dalsza zaplanowana praca.
Kierownik prac B+R – to osoba kierująca pracą w zakresie B+R w projekcie, która posiada doświadczenie w podobnych działaniach. Osoba zaplanowana na kierownika prac B+R jest oceniana przez ekspertów z danej dziedziny. Taka osoba musi kierować pracami B+R w projekcie do jego zakończenia.
Kierownik zarządzający projektem – to osoba, która zadba o administracyjną część projektu i dowiezienie rezultatów jako tako. Dodatkowo osoba ta odpowiada całościowo za wyniku projektu.
Kluczowy personel B+R – to najważniejsze osoby dla realizacji projektu, bez których można sądzić, że projekt może się nie udać. Taki zespół pozwala wstępnie ocenić, że rezultat projektu będzie osiągnięty.
Komponenty – najprościej to części pewnej całości.
Koncepcja projektu – pomysł na realizację projektu.
Konkurencyjność wydatków – to pewne działania, jakie należy podjąć odpowiednio wcześniej, aby zapłata za wydatek była oparta na przejrzystości, jasności, równości traktowania wszystkich potencjalnych oferentów – czyli działania łatwiejsze niż zamówienia publiczne, jednak w pewnej mierze na nich bazujące, np. nie zamawiam od razu od sąsiada (mimo tego, że jest fantastyczny w tym, co robi) tylko wywieszam ogłoszenie np. w bazie konkurencyjności i czekam aż oferty do mnie spłyną a następnie wybieram najlepszą. Więcej na ten temat znajdziesz w artykule „Zamówienia w projekcie UE”.
Konsorcjum – to zawiązanie umowy między kilkoma podmiotami w określonym celu i czasie, np. na czas realizacji projektu. Jak nie wpaść w pułapkę przy takiej współpracy przeczytasz w artykule „5 najczęstszych problemów w realizacji projektu w konsorcjum”.
Konsorcjant – strona umowy konsorcjum, czyli jeden z podmiotów, które podpisały umowę konsorcjum.
Koszt kwalifikowalny – koszt bezpośredni i pośredni odnoszący się do realizacji celów projektów i niewymieniony jako niekwalifikowalny w ramach np. przewodnika kwalifikowalności czy zapisów samych Wytycznych kwalifikowalności wydatków.
Koszty amortyzacji – koszt zużycia środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej w czasie. Amortyzacja odnosi się do zużycia w danym miesiącu. Koszt to kwota, jaką możesz odliczyć od podatku (podatkowa) lub wliczyć w koszty bilansowe (bilansowa). Zerknij do wyjaśnienia czym jest sama amortyzacja!
Koszty bezpośrednie – koszty, które bezpośrednio przyczyniają się do realizacji celów projektu, np. wynagrodzenie python developera czy pracownika prototypowni, zakup usług chmurowych czy dodatkowe badania w instytucie nad próbkami substancji.
Koszty faktycznie poniesione – to koszty, na które pokazujesz fakturę, listę płac, potwierdzenia przelewu, umowy, protokoły itd.
Koszty niekwalifikowalne – koszty, które nie mogą być kosztami kwalifikowalnymi w danym konkursie lub po prostu te, które nie są wymienione jako kwalifikowalne we wniosku o dofinansowanie a więc nie zostały zatwierdzone przez oceniającego/ych. Koszty te nie są dofinansowywane ze środków publicznych.
Koszty pośrednie – koszty wszelkie jakkolwiek związane z projektem, których nie da się bezpośrednio przypiąć do projektu, np. księgowość, usługi prawne, ochrona, koszty marketingu itp., o ile nie były wprowadzone jako koszty bezpośrednie i zatwierdzone na etapie oceny wniosku o dofinansowanie.
Koszty ryczałtowe – to koszty, które potwierdzasz niekoniecznie fakturą a raczej faktycznym wykonaniem, np. wyjazd zagraniczny (raport, zdjęcia, potwierdzenia spotkań itp.), system ERP (protokołami odbioru, raportami z testów czy innymi typu przyjęcie WNiP do użytkowania) albo przy kosztach pośrednich to jedynie zestawienie tych kosztów w księgach rachunkowych. Więcej o kosztach ryczałtowych przeczytasz w artykule „Model ryczałtowy rozliczania projektu”.
Księga kontroli – to np. zeszyt lub spięty notatnik, gdzie każda firma na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców musi wpisywać przebyte kontrole, jej zakres i przedstawiać kontrolującym do podpisu jak i do wglądu następnym kontrolom. Można prowadzić ją w wersji elektronicznej, ale jednak drukowana również musi być w zasobach firmy.
KUP – koszty uzyskania przychodu czyli te koszty, które pomniejszają podatek dochodowy (CIT czy PIT).
Kwalifikowalność wydatków – możliwość uznania kosztu za kwalifikowalny, czyli nadający się do dofinansowania. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Kwalifikowalność kosztu”.
Leasing – jest to umowa zawarta pomiędzy leasingodawcą a leasingobiorcą na sfinansowanie przedmiotu/maszyny/samochodu. Zgodnie z zawartą umową leasingobiorca będzie spłacał w ratach sprzęt za możliwość jego użytkowania. Więcej na temat leasingu znajdziesz w artykule „Leasing w projektach dofinansowanych NCBR, PARP”.
Leasing finansowy – umowa cywilnoprawna pomiędzy leasingodawcą a leasingobiorcą. Leasingodawca finansuje środek trwały leasingobiorcy, który ponosi koszty amortyzacji oraz w zamian za finansowanie zobowiązany jest do płacenia rat leasingowych.
Leasing operacyjny – umowa cywilnoprawna pomiędzy leasingodawcą a leasingobiorcą. Leasingodawca jest właścicielem środka trwałego, gdzie ponosi koszty amortyzacji a leasingobiorca posiada prawa do użytkowania w zamian za comiesięczne raty.
Licencja – udzielenie praw do korzystania z danego np. oprogramowania na określonych warunkach (bez przeniesienia praw do niego). Więcej na ten temat znajdziesz w artykule „Licencja w projektach UE i innych dofinansowanych”.
Lider konsorcjum – podmiot, który w imieniu grupy podmiotów, podpisuje, decyduje i kontaktuje się z instytucją finansującą. W umowie konsorcjum cała grupa podmiotów określa który z nich zostaje liderem.
Limit kosztów pomocy operacyjnej rozliczanej ryczałtem – to limit % stawki ryczałtowej zgodnie z przewodnikiem kwalifikowalności lub zapisami umowy o dofinansowanie. Dotyczy to głównie kosztów pośrednich (w przypadku projektów B+R). O ryczałcie przeczytasz w artykule „Model ryczałtowy rozliczania projektu”.
MAE – międzynarodowa klasyfikacja obszaru energetyki, do których należy przypisać to, co powstaje w ramach projektu – o ile projekt dotyczy energetyki.
Metodologia badawcza – sposób, w jaki dokonywane będą działania w ramach B+R. Np. metodyka zwinna Agile. To określenie punkt po punkcie co będzie wykonywane, kiedy i jak weryfikowane w ramach danej metodyki.
Międzynarodowa klasyfikacja patentowa – klasyfikacja danej dziedziny wg wytycznych na stronie https://uprp.gov.pl/pl/klasyfikacje.
NABS – klasyfikacja OECD w zakresie podziału dziedzin społeczno-gospodarczych. Więcej w Podręczniku Frascati na stronach 371-377.
Nieprawidłowość – to powiedzmy postępowanie skutkujące NIE otrzymaniem dofinansowania, bo wykonane było niezgodnie z warunkami umowy o dofinansowanie, np. udzielenie zamówienia bez wystawienia go w bazie konkurencyjności, wrzucenie do wniosku o płatność dwa razy tego samego kosztu, wrzucenie kwoty kosztu wyższego niż wynika z dokumentów, wrzucenie kwoty VAT gdy jesteś VAT-owcem i możesz go odzyskać itp. Przeczytaj o najczęstszych przykładach i w ogóle czym skutkuje nieprawidłowość w artykule „Nieprawidłowości w projektach UE – jak ich uniknąć”.
Notyfikacja – (dot. pomocy publicznej) zgłoszenie i uzyskanie zgody od organów UE na udzielenie pomocy publicznej przez państwa członkowskie (dotyczy zgłaszania przez kraj takiego faktu do organów UE).
Ochrona własności intelektualnej – określenie działań m.in. prawnych w zakresie ochrony własności do wytworu projektu, np. technologii czy procesu produkcji.
Odpisy na ZFŚS – to środki przeznaczane przez zakład pracy na cele wypłat dofinansowań, np. tzw. „grusza” (inaczej „wczasy pod gruszą”), zapomogi, pożyczki dla pracowników itp.
OECD – Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
Okres kwalifikowalności kosztów – czas, w którym należy zapłacić za wszystkie koszty, które chcemy mieć dofinansowane.
Oś priorytetowa – to część danego programu operacyjnego odpowiadająca za daną dziedzinę gospodarki objętą możliwym dofinansowaniem. Po prostu program danego wsparcia dzieli się na mniejsze części zwane osiami priorytetowymi a te z kolei na działania i poddziałania.
Outsourcing kadrowy – zatrudnienie osób do wykonania zadań w projekcie, które rozliczam fakturą (czyli ktoś „wypożycza” mi pracowników).
Pierwsze zobowiązanie – podpisanie umowy z potencjalnym wykonawcą lub zapłata faktury za usługę czy rzecz wykonaną dla potrzeb realizacji projektu. Ten moment jest ważny przy zapisach konkursu, że można zaciągać zobowiązania po złożeniu wniosku o dofinansowanie. Powiązane jest to z efektem zachęty.
PKD projektu – dziedzina, w której mieści się Twój projekt (niekoniecznie to jest to samo PKD związane z główną działalnością Twojej firmy, bo zawsze możesz chcieć wejść w nową branżę).
PNT-01 – sprawozdanie wymagane przez GUS w przypadku firm, które działają w B+R. To przedstawienie kosztów i innych danych np. dot. zatrudnienia w ramach działalności badawczej i rozwojowej.
Podwójne finansowanie – czyli jeśli mam fakturę na 100 zł i dofinansowuję ją w 60% i wrzucam ją do innego projektu na 80% dofinansowania to wtedy nadwyżka nad 100 zł jest podwójnym dofinansowaniem (czasem instytucje interpretują taki ruch również, że kwota 40 zł z pierwszego projektu staje się podwójnym dofinansowaniem).
Pomoc de minimis – rodzaj pomocy publicznej, który jest limitowany dla danego podmiotu – na 3 lata można otrzymać wsparcie w wysokości łącznie 200 tys. EUR. Niektóre działania są limitowane właśnie takim rodzajem pomocy publicznej.
Potencjał techniczny – to ocena subiektywna stanu posiadania maszyn/urządzeń niezbędnych do wykonania zadań w projekcie.
Potrącenia – to wzajemne posiadanie względem siebie zobowiązań i należności, czyli jeśli komuś muszę zapłacić 100 zł a ktoś mi 80 zł to potrąceniem będzie 80 zł a więc zapłacę 20 zł (kompensata).
Prace badawczo-rozwojowe (B+R) – to badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe zgodnie z definicją Rozporządzenia 651/2014, art. 2 pkt 85) i 86). Zerknij do wyjaśnień badań przemysłowych i prac rozwojowych w naszym Słowniku.
Prace przedwdrożeniowe – pomoc na usługi doradcze dla MŚP – to część prac przed wdrożeniem wyniku projektu, które są niezbędne do np. procesu komercjalizacji (chociażby usługa prawna, techniczna w zakresie patentu).
Prace przedwdrożeniowe – prace w projekcie (lub już poza projektem) polegające na działaniach przyczyniających się do wdrożenia wyników projektu, np., uruchomienie linii pilotażowej, czy wykonanie usług doradczych mających na celu potwierdzenie zasadności (lub nie) wdrożenia.
Prace rozwojowe – literalnie z Rozporządzenia 651/2014, art. 2 pkt 86): zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu oraz innej stosownej wiedzy i umiejętności w celu opracowywania nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Mogą one także obejmować na przykład czynności mające na celu pojęciowe definiowanie, planowanie oraz dokumentowanie nowych produktów, procesów i usług. Eksperymentalne prace rozwojowe mogą obejmować opracowanie prototypów, demonstracje, opracowanie projektów pilotażowych, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt zasadniczo nie jest jeszcze określony. Mogą obejmować opracowanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy z konieczności jest produktem końcowym do wykorzystania do celów komercyjnych, a jego produkcja jest zbyt kosztowna, aby służył on jedynie do demonstracji i walidacji. Eksperymentalne prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług oraz innych operacji w toku, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
Prawo zamówień publicznych, zwanej dalej „ustawą pzp” – cała ustawa, gdzie opisane jest w jaki sposób podmioty publiczne i podmioty np. z budowlanki mają działać, jeśli chcą coś kupić (towar czy usługę).
Projekt – to określone w danym czasie (od – do) przedsięwzięcie mające jakiś cel, np. stworzenie linii produkcyjnej w danym parku maszynowym do wytwarzania produktów o określonych parametrach.
Przedsiębiorstwa niepowiązane – przedsiębiorstwa, których nie łączy np. organ zarządczy (prezes, członek zarządu) czy nadzorczy (np. przewodniczący rady nadzorczej), wspólnik lub ktokolwiek, kto prowadzi działalność lub jest w organach zarządczych, nadzorczych, w stosunku do innego podmiotu. Taki stosunek jest ważny do oceny oddziaływania innego podmiotu na nasz jak również do oceny wielkości podmiotu.
Raport końcowy – to takie sprawozdanie na koniec projektu, które pokazuje czy wszystko wykonane jest zgodnie z planem (i np. późniejszymi zmianami). Tak jak raport okresowy, powinien być na formularzu danej instytucji.
Raport okresowy – to takie sprawozdanie w środku realizacji projektu, na formularz z góry określonym na stronie np. NCBR, gdzie pokazuje się co i jak było wykonane w projekcie w stosunku do zapisów wniosku o dofinansowanie. Tu pokazuje się też odchylenia od planu i o działaniach naprawczych czy może o celowości kontynuacji prac (bo czasem dalsza praca nie ma sensu rynkowego).
Refundacja – to sposób oddania pieniędzy z dofinansowania, czyli najpierw płacę ze swoich pieniędzy, sprawozdaję koszty a potem dostaję zwrot w postaci refundacji.
Rezultat projektu – to efekt projektu, który widoczny jest zwykle na moment zakończenia projektu lub tuż po, np. zatrudnienie dodatkowych 2 osób (sposób weryfikacji rezultatu to np. umowa o pracę), czy chociażby przychody ze sprzedaży danego produktu, dla którego robiony był ten projekt.
Siła wyższa – wszelkie nieprzewidziane zdarzenia, z jakimi można się spotkać a mogą zakłócić realizację projektu, np. ostatnio był nim Covid-19 czy wojna na Ukrainie, inne przykłady to klęski żywiołowe czy wojny domowe.
Specustawa funduszowa – ustawa upraszczająca działania w projekcie podczas COVID-19, np. wydłużenie realizacji projektu o 90 dni bez konieczności sporządzania aneksu do umowy.
Sprawozdanie B+R – może to być sprawozdanie PNT-01 (wymagane przez GUS) albo sprawozdanie w postaci raportu okresowego czy informacji końcowej. Jeśli masz wątpliwości, o którym mowa – zerknij na definicje dot. obydwu w naszym Słowniku.
Sprawozdaniem z wdrożenia – to sprawozdanie, w którym określasz co i jak było wykonane tytułem wdrożenia (moment wdrożenia, sposób wdrożenia i inne). Odnosisz się do planu z wniosku o dofinansowanie. Czym jest wdrożenie przeczytasz w artykule „Wdrożenie wyników prac B+R – co się za tym kryje?”.
Stawki ryczałtowe – % dofinansowania naliczany od danych kosztów bezpośrednich i należny tylko wtedy, gdy posiadam koszty bezpośrednie (nie zagląda się w same faktury czy rachunki). Zerknij również do kosztów ryczałtowych.
Symulowane warunki operacyjne – to stworzone na próbę dotychczasowych wyników badań, warunki zbliżone do rzeczywistych po to, aby testować działanie, wytwarzanie produktu, linii produkcyjnych czy oprogramowania.
Szerokie rozpowszechnianie – to prezentowanie np. na konferencji ogólnopolskiej swoich wyników prac, albo udzielenie dostępu do wyników badań poprzez ich wywieszenie na ogólnodostępnych portalach. Przeczytaj więcej o rozpowszechnianiu wyników w artykule „Okres trwałości w projektach UE – czy to bardzo twardy orzech do zgryzienia?” w części Premia z pomocy publicznej – np. rozpowszechnianie wyników (dot. projektów NCBR).
TRL – to poziom gotowości technologicznej czyli skala, wg której oceniasz na jakim poziomie od pomysłu do wdrożenia na rynek, jesteś w swojej realizacji innowacji (produktu czy procesu).
Trwałość projektu (okres trwałości projektu) – okres, w którym należy utrzymać efekty projektu – to 5 lat lub 3 lata w przypadku MŚP (małe i średnie przedsiębiorstwa) licząc zwykle od dnia zakończenia projektu. W tym czasie musisz utrzymać to, co zakładałeś we wniosku o dofinansowanie. Więcej o tym w artykule „Okres trwałości w projektach UE – czy to bardzo twardy orzech do zgryzienia?”.
UFP – ustawa o finansach publicznych – obowiązująca ustawa o tym, jak mają być wydatkowane pieniądze publiczne, np. przez instytucje czy ministerstwa, gminy, uczelnie itd. jak również pewne zasady dot. wydatkowania środków unijnych (tu: ściąganie zwrotów tych środków i naliczanie odsetek).
Ulga B+R – ulga w zakresie kosztów podatkowych, które zgodnie z zapisami ustawy o podatku dochodowym, można podwoić, aby płacić niższy podatek. Warto o tym pomyśleć, jeśli generuje się odpowiednie przychody. Do ulgi nie zalicza się np. Funduszu Pracy i Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. O uldze B+R przeczytasz w artykule „Ulga B+R a projekty UE”.
Umowa cywilnoprawna – umowa zlecenie lub o dzieło z potencjalnym wykonawcą odpowiednio danych czynności czy danej rzeczy/tworu.
Umowa o dofinansowanie – umowa z instytucją finansującą o dofinansowanie danego projektu (o środki finansowe na jego realizację pod pewnymi warunkami). Podpisywana po pozytywnej ocenie wniosku o dofinansowanie i zakwalifikowaniu do dofinansowania (bo czasem może zabraknąć puli środków na dofinansowanie na dobrze ocenione projekty).
Umowa o dzieło – umowa z osobą fizyczną na wykonanie danej rzeczy, tworu bez względu na czas. Liczy się wynik.
Umowa o pracę – umowa z osobą na podstawie kodeksu pracy. M.in. o umowie o pracę znajdziesz w artykule „Wybór pracownika a forma zatrudnienia”.
Umowa zlecenie – umowa na wykonanie określonych czynności bez względu na wynik. Zakłada się, że wykonanie jest staranne i należyte. Liczy się sama czynność. M.in. o umowie zlecenie znajdziesz w artykule „Wybór pracownika a forma zatrudnienia”.
Urzędowe poświadczenie odbioru – UPO –poświadczenie elektroniczne z systemu rządowego, że dokument został złożony i dotarł do urzędu o danej godzinie danego dnia.
Usługi doradcze dla MŚP – usługi dla sektora MŚP(małe i średnie przedsiębiorstwa) mające na celu ułatwić, doradzić kierunek, możliwości w zakresie wdrożenia wyników projektu. Np. usługa prawna czy techniczna w zakresie patentów, nad którymi pracowałeś w projekcie.
Ustawa wdrożeniowa – ustawa regulująca wytyczne w zakresie konstruowania konkursów na projekty dofinansowane.
Uzyskanie premii – premia dotyczy zwiększenia % dofinansowania np. z 65% dla MŚP do 80% czyli o 15 punktów procentowych za deklarację wykonania pewnych czynności, np. rozpowszechniania wyników projektu czy współpracę z innym podmiotem. Zerknij też do artykułu „Okres trwałości w projektach UE – czy to bardzo twardy orzech do zgryzienia?”, gdzie bliżej poznasz co trzeba zrobić, by utrzymać premię.
Wartość niematerialna i prawna – WNiP – są to prawa własności, prawa majątkowe, licencje itp., które nadają się do wykorzystania w przedsiębiorstwie. To jakby niewidzialne, nienamacalne prawa do czegoś, co używasz w firmie lub właśnie tworzysz (np. technologia, wynalazek, który chcesz opatentować).
Wartość rezydualna – wartość odsprzedaży środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej – za ile sprzedam coś komuś (a nie zawsze odpowiada to wartości rynkowej).
Wdrożenie wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych – to wprowadzenie produktu na rynek, pierwsza produkcja na danej linii produkcyjnej, sprzedaż oprogramowania lub jego licencja itp. To jest to, nad czym pracujesz realizując projekt (zwykle cel projektu). Przeczytaj więcej w artykule „Wdrożenie wyników prac B+R – co się za tym kryje?”.
Weksel in blanco – to najczęściej stosowana forma zabezpieczenia należytego wykonania umowy. To weksel podpisywany przez reprezentantów podmiotu otrzymującego dofinansowanie (lub właściciela), który mógłby być uruchamiany, gdy coś pójdzie nie tak. Poczytaj o wekslu w artykule „Zabezpieczenie umowy o dofinansowanie w projektach UE i innych finansowanych ze środków publicznych”.
Wniosek o dofinansowanie – jest to jakby pisemna prośba o pieniądze na realizację danego pomysłu, prośba w formie z góry określonego formularza.
Wniosek o płatność – pisemna prośba o wypłacenie części pieniędzy należnej z umowy o dofinansowanie – ma zwykle określony wzór lub wykonywany jest przez system np. SL2014. Nie zawsze trzeba przedstawiać koszty.
Wydatki rozliczane ryczałtem – to tzw. ryczałt oznaczający nic innego jak koszty, które wyliczasz % od kosztów rzeczywiście poniesionych. Np. masz 100 tys. zł wynagrodzeń i zgodnie z umową o dofinansowanie należy się 25% dofinansowania, to koszty ryczałtowe wynoszą 15 tys. zł. Dla instytucji nie jest ważne czy masz na to faktury, czy nie. Zerknij do kosztów ryczałtowych.
Wykres Gantta – sposób pokazania na grafice, które zadanie kiedy będzie wykonane. Czyli w podziale na lata i miesiące pokazujemy dane działanie w projekcie.
Wynagrodzenie zasadnicze – wynagrodzenie brutto z umowy o pracę (zwykle taka kwota widnieje w umowie o pracę – czyli nie tyle, ile dostaniesz na rękę, ale właśnie z podatkiem i ZUSem pracownika). Poczytaj również z czego składa się wynagrodzenie w artykule „Części składowe wynagrodzenia”.
Zabezpieczenie należytej realizacji umowy – to dokument w postaci np. weksla in blanco, gwarancja bankowa czy ubezpieczeniowa, zastaw itp. niezbędne do wypłaty dofinansowania w formie zaliczki. Przeczytaj o tym w artykule „Zabezpieczenie umowy o dofinansowanie w projektach UE i innych finansowanych ze środków publicznych”.
Zakończenie projektu – zwykle to otrzymanie ostatniego przelewu z instytucji lub zatwierdzenie ostatniego wniosku o płatność, a czasem jest to ostatni dzień realizacji projektu (zależy to od zapisów danej umowy o dofinansowanie).
Zakres minimalny umowy konsorcjum – to propozycja umowy konsorcjum, którą można rozszerzać i modyfikować na potrzeby własnych ustaleń między podmiotami. To minimum, jakie powinna zawierać taka umowa. O problemach w konsorcjum przeczytaj w artykule „5 najczęstszych problemów w realizacji projektu w konsorcjum”.
Zalecenia pokontrolne – to zbiór rzeczy, jakie trzeba wyjaśnić, uzupełnić, poprawić, które zostały wychwycone przez kontrolujących. Zalecenia zapisywane są w informacji pokontrolnej (inaczej protokół z kontroli lub pokontrolny). O kontroli możesz przeczytać w artykule „Kontrola projektu – z czym to się je?”.
Zamknięty rok (rozliczeniowy) – to rok uznany np. w umowie spółki jako ten, zgodnie z którym tworzy się sprawozdanie finansowe. Zwykle pokrywa się z kalendarzowym, ale zdarza się, że rozpoczyna się w czerwcu czy lipcu (w branży spożywczej/rolniczej).
Zamówienie – to w rozumieniu wytycznych każdy zakup czegokolwiek w projekcie – są wyjątki, np. umowa o pracę, ale co do zasady cokolwiek kupuje się w projekcie dofinansowanym, należy traktować to jako zamówienie. O zamówieniach znajdziesz informację w artykule „Zamówienia w projekcie UE” albo w całej sekcji mojego Poradnika dotyczącej zamówień. Zwróć uwagę jednak na perspektywę finansową, do której przypisany jest Twój projekt (zmieniają się wytyczne dla Perspektywy 2021-2027).
Zamówienie publiczne – zamówienie, o którym mowa w aktualnej ustawie PZP (Prawo zamówień publicznych).
Zasada równych szans – zasada unijna, zgodnie z którą dokonuje się wyboru np. pracowników bez względu na wiek, rasę, wiarę, płeć czy orientację seksualną. Skupiam się na merytorycznej stronie tego, co przedstawia mi dana osoba i to podlega ocenie.
Zrefundowanie całkowite lub częściowe – to zwrot pieniędzy należnych z dofinansowania. Może być rozliczeniem zaliczki albo refundacją. Oznacza albo zwrot powiedzmy całości kosztów poniesionych przez Ciebie (przy dofinansowaniu 100%), albo tylko jego części.
Zrównoważony rozwój – to polityka/wytyczne horyzontalne UE, aby wszelkie działania związane z projektami uwzględniały rozwój gospodarki dbając m.in. o środowisko, w tym głównie o emisję CO2 (rozwój nie za wszelką cenę, ale w dbałości o środowisko).